Elke eerste zaterdag van de maand kun je langskomen met je defecte voorwerpen op twee locaties van het Repair Café in Delft. Er is gereedschap en materiaal aanwezig om allerhande spullen te herstellen, variërend van huishoudelijke apparaten als stofzuigers, lampen en strijkijzers, tot kleding, fietsen, computers en speelgoed. Het idee is dat je zelf aan de slag gaat, met hulp van een vrijwilliger. Echter, in de praktijk is het meestal andersom. De vrijwilliger gaat ermee aan de slag en de inbrenger kijkt mee.
Systematische aanpak
Zo buigt Angelique zich samen met Jan over haar föhn, die het na een val begaf. Jan begint met het doormeten van het snoer en de schakelaar. Dat ziet er goed uit. Ook het verwarmingselement gaat gloeien en de stroom bereikt de rotor. Toch komt er geen beweging in het motortje. Hij meet nog wat onderdelen door en legt uit waarom hij dat doet. Angelique: “Ik vind het interessant om te zien hoe hij het systematisch aanpakt.” Ondertussen wrijft Jan over zijn kin, hij heeft de oorzaak nog niet gevonden. “Hmm, ik ga er even een collega bijhalen…”

Driekantige schroefjes
Vrijwillige reparateur Jan studeerde ooit elektrotechniek aan de hts, maar sloeg daarna een ander pad in. Sinds twee jaar is hij reparateur bij het Repair Café Delft. Jan: “Ik vind het fijn om mijn technische kennis te benutten. Bij complexere problemen doe ik een beroep op anderen. Zo leer ik zelf ook weer bij.” Twee jaar geleden belandde hij bij het Repair Café met een defecte broodrooster. “Die heeft van die driekantige schroefjes, waar je een speciaal schroevendraaiertje voor moet hebben. Die bezit ik zelf niet, maar hier hebben ze veel gereedschap. Toen ik hem open had, lukte het om mijn broodrooster zelf te repareren. Toen zeiden ze, “Goh, jij bent handig, kan je niet komen helpen? Zo ben ik erin gerold.”

Stijgende trend

Het Repair Café in Delft bestaat nu 8 jaar. Voorzitter Peter Backer ziet een gestage toename van het aantal bezoekers. Per maand worden rond de 100 reparaties ingebracht bij de twee locaties. Peter: “De opzet is echt om het samen te doen en kennis over te dragen. Veel reparaties zijn namelijk best simpel. Vaak is het zelfs niet eens echt kapot, maar moeten onderdelen schoongemaakt, ontkalkt of gesmeerd worden. Dat zie je bijvoorbeeld bij waterkokers, waarbij het overgrote deel van de problemen wordt veroorzaakt door kalk.

Internationaal succes

Het Repair Café is een initiatief van Martine Postma die in oktober 2009 het allereerste Repair Café organiseerde in Amsterdam. Het was meteen een groot succes en het aantal cafés breidde zich gestaag uit, zowel in ons land als daarbuiten. Inmiddels zijn er 2.031 Repair Cafés verspreid over zo’n 30 landen. 
Bij een groot aantal Repair Cafés – ook in Delft – worden alle reparaties geregistreerd. Het soort product, het merk, de aard van het probleem, de beschikbaarheid van technische informatie en of het is gelukt om te repareren. Deze gegevens worden allemaal ingevoerd en geanalyseerd. Peter: “Daardoor weten we dat het in 64 procent van de gevallen lukt om een voorwerp te repareren. 12 procent van inbrengers gaat naar huis met een advies of half gerepareerd product. Dan moet er bijvoorbeeld een onderdeel aangeschaft worden. 24 procent van de ingebrachte spullen is niet te repareren.”

Repairmonitor

De statistieken worden niet alleen lokaal bijgehouden. In 2018 startte Martine Postma samen met onder meer Repair Café Delft een online platform, de zogenaamde Repairmonitor waarop elk Repair Café zijn gegevens kan invoeren. Landelijk zijn nu zo’n 23.000 reparaties ingevoerd. Peter: “We doen dit vooral om een vuist te kunnen maken naar de leveranciers. Want dan kunnen we laten zien: met jullie apparaat is vaak iets aan de hand. In de hoop dat ze dit oppakken.”

In gesprek met producenten
Vorig jaar was er een symposium ter ere van het 10-jarig bestaan van het Repair Café. Daarbij ging Eelco Smit, de directeur duurzaamheid van Philips, in gesprek met een aantal reparateurs over verbeteringen in het ontwerp van het koffieapparaat Senseo. Peter: “Dit is een van de meest gerepareerde producten in het Repair Café. Bijna altijd gaat het dan om twee onderdelen die kapot zijn, namelijk de vlottermagneet en de condensator. Door dit op een andere manier te fabriceren, zijn veel gebreken te voorkomen.”


Bredere impact op duurzame economie

Niet alle bedrijven zijn bereid om het gesprek aan te gaan over de repareerbaarheid van hun producten. Ook de politiek tracht hierop invloed uit te oefenen. Zo is er in 2015 een motie van GroenLinks aangenomen met als doel eisen te stellen aan de repareerbaarheid van spullen in het kader van de circulaire economie. Peter: “Zo hebben Repair Cafés niet alleen op individueel niveau effect, maar hebben we ook impact op een duurzamere economie.”