Het Langeland heeft vijf operatiekamers (OK’s) die van maandag tot en met vrijdag vol in bedrijf zijn. In het weekend worden ze benut voor spoedeisende operaties. Samen met de naastgelegen afdelingen Holding en Recovery vormen ze het OK-complex. Dagelijks zijn hier zo’n 40 mensen aan het werk.

Het OK-complex wordt gerund door drie mensen. Yvonne van de Velde is zorgmanager van de OK, Mirjam Noort is teamleider Chirurgie en Ada Obianyor is teamleider Anesthesie en Recovery. Yvonne: “Wij zorgen ervoor dat de artsen en verpleegkundigen zich volledig kunnen richten op de zorg voor de patiënt. Wij creëren de omstandigheden waaronder zij veilig en professioneel hun werk kunnen doen. We zorgen voor voldoende bezetting, plannen de operaties in, zorgen dat alle materialen aanwezig zijn en dat de registratiesystemen up-to-date zijn.” Hoewel dit werk cruciaal is, zijn Yvonne en haar collega’s vooral actief achter de schermen en hebben ze zelf meestal geen contact met de patiënt.

Met wie krijgt u als patiënt te maken?

Voor de ingreep

Yvonne van de Velde vertelt: “De verpleegkundige van de afdeling waar u verblijft, brengt u kort voor de ingreep naar de Holding op de eerste etage. Een verpleegkundige van de Holding ontvangt u en bereidt u voor op de operatie. Er volgen enkele controles en u krijgt een infuus en plakkers op de borst, waarmee hartslag en bloeddruk worden gemeten. Daarnaast worden alle gegevens gecheckt, zoals uw naam, leeftijd en de ingreep waarvoor u komt. Als de operatie plaatsvindt met een gedeeltelijke verdoving, bijvoorbeeld een ruggenprik, dan komt de anesthesioloog bij u langs op de Holding. Dit type verdoving moet namelijk een tijdje inwerken. Als de OK gereed is, haalt een anesthesiemedewerker u op en begeleidt u naar de OK. Ook vindt een overdracht van uw gegevens plaats.”

Tijdens de ingreep

Het team dat de OK bemant, neemt aan het begin van de dag het volledige operatieschema door tijdens de zogenaamde dagstart. Zij bespreken alle operaties van die dag en controleren of de benodigde instrumenten en apparatuur aanwezig zijn. De specialist legt bijzonderheden vast in het systeem.

Als u op de OK arriveert, heeft de dagstart al plaatsgevonden. Er staat een team van minstens vijf mensen voor u klaar. De specialist of chirurg die de ingreep gaat uitvoeren, een anesthesioloog, een anesthesiemedewerker en twee operatieassistenten. Vaak zijn extra mensen aanwezig zoals een arts, een operatieassistent of anesthesiemedewerker in opleiding.

De time-out

Als u binnen bent, volgt eerst een zogenaamde time-outprocedure. Dit is een belangrijk moment waarop alles wordt gecheckt. Het team stelt zich aan u voor en de chirurg vraagt naar uw naam, naar de ingreep waarvoor u komt en aan welke kant de ingreep plaats moet vinden. Mirjam Noort: “Dat lijkt misschien een beetje overbodig, maar dit is een landelijk protocol dat bijdraagt aan de kwaliteit en veiligheid. Het voorkomt vergissingen. Bij deze time-out mag, indien nodig en na overleg met de arts, een begeleider aanwezig zijn. Zo kunt u als ouder uw kind begeleiden. Voor wie geen Nederlands spreekt, kan een begeleider die de taal spreekt aanwezig zijn. Ook als een patiënt om wat voor reden dan ook extreem nerveus is, mag na overleg met de arts een begeleider mee tot aan de operatie. Dat is voor alle partijen het prettigst.”

De ingreep

Na de time-out wordt u op de operatietafel geholpen of getild. Vindt de ingreep plaats onder volledige narcose, dan wordt u in slaap gebracht. Bij een gedeeltelijke verdoving blijft u wakker en kunt u volgen wat er gebeurt. Mocht het nodig zijn dan kunt u een kalmerend middel krijgen. Dit is geen narcose. De artsen en OK-medewerkers vertellen u bij elke handeling wat ze doen en waarom. Ook checken zij voortdurend of u comfortabel bent.

Na de ingreep

Na afloop van de ingreep is er een sign-out. Daarin wordt besproken of alles volgens plan is gegaan. Ook afspraken over medicatie, vervolgafspraken of controlemomenten worden besproken en administratief vastgelegd. Daarna gaat u naar de afdeling Recovery, ook wel de verkoever of uitslaapruimte genoemd. De anesthesiemedewerker doet de overdracht en licht de recoverymedewerker in over eventuele bijzonderheden. U wordt aangesloten op bewakingsapparatuur die uw hartslag en bloeddruk bijhouden.

Waterijsje

Op de Recovery komt u rustig bij uit de narcose. De verpleegkundigen houden u goed in de gaten. Recoveryverpleegkundige Stephanie de Roos: “Eenmaal wakker bieden wij u een waterijsje aan: een raketje of perenijsje. Patiënten hebben dan vaak dorst en trek, want voorafgaand aan de operatie mag u zes uur niet eten of drinken. Een waterijsje helpt ook tegen misselijkheid en pijn. Bovendien blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat mensen zich opgewekter voelen bij het eten van een ijsje. En dat helpt weer bij het herstel. Als u goed wakker en alert bent, en uw bloeddruk en hartslag stabiel zijn, mag u terug naar de verpleegafdeling. Een verpleegkundige van de afdeling haalt u op.”

Pijnstilling

Patiënten met veel pijn kunnen een beroep doen op de pijnconsulente Siobhan Hayes. Deze  gespecialiseerde verpleegkundige stelt in overleg met de anesthesioloog een pijnbeleid op. Siobhan Hayes: “De anesthesioloog kan u bijvoorbeeld voorzien van een infuuspomp met pijnstillende middelen (PCA-pomp), die u zelf kunt bedienen. De pomp is beveiligd, zodat u nooit per ongeluk een te hoge dosering krijgt. Als pijnconsulent kom ik dagelijks op de verpleegafdeling controleren hoe het gaat om zonodig de dosering bij te stellen.”